CÔNG TÁC XÃ HỘI TRONG BỆNH VIỆN – HOẠT ĐỘNG THIẾT THỰC GÓP PHẦN CHĂM SÓC TOÀN DIỆN NGƯỜI BỆNH

CÔNG TÁC XÃ HỘI TRONG BỆNH VIỆN – HOẠT ĐỘNG THIẾT THỰC GÓP PHẦN CHĂM SÓC TOÀN DIỆN NGƯỜI BỆNH

Nghề Công tác xã hội (CTXH ) ở Việt Nam được chính thức công nhận từ năm 2010 sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 32/2010/QĐ-TTg ngày 25/3/2010 về việc Phê duyệt đề án phát triển ngành Công tác xã hội giai đoạn 2010 - 2020. CTXH trong ngành Y tế cũng đã được hình thành ngay sau đó.

Công tác xã hội trong bệnh viện là các hoạt động hỗ trợ người bệnh, người nhà người bệnh và các nhân viên y tế trong bệnh viện nhằm giải quyết các vấn đề xã hội và tâm lý liên quan đến bệnh tật và quá trình khám chữa bệnh. Mục đích là hỗ trợ các nhóm đối tượng khắc phục những khó khăn về xã hội để đạt được hiệu quả chăm sóc sức khỏe tốt nhất. Nhân viên CTXH trong bệnh viện là cầu nối để giải quyết các mâu thuẫn giữa bệnh nhân và nhân viên y tế, giữa bệnh nhân và bệnh nhân, bệnh nhân và người nhà bệnh nhân…

Công tác xã hội trong bệnh viện có nhiệm vụ bảo vệ quyền được chăm sóc sức khỏe của bệnh nhân thông qua việc tư vấn các vấn đề xã hội có liên quan cho bệnh nhân và gia đình của họ trong quá trình điều trị; tìm kiếm các dịch vụ hỗ trợ trên cơ sở tìm hiểu và phân tích các yếu tố xã hội có ảnh hưởng đến sức khỏe của bệnh nhân; kết nối các dịch vụ hỗ trợ cho từng bệnh nhân; nghiên cứu cung cấp bằng chứng từ thực tế hoạt động để đề xuất chính sách; hỗ trợ giải tỏa tâm lý cho bệnh nhân, người nhà và nhân viên y tế… Ngoài ra CTXH trong bệnh viện còn có nhiệm vụ giúp đỡ và tìm nguồn tài trợ cho các bệnh nhân nghèo, công tác truyền thông và quan hệ công chúng trong bệnh viện, tham gia công tác đào tạo tại bệnh viện…

Đã có nhiều văn bản liên quan đến CTXH trong bệnh viện được ban hành và triển khai thực hiện như: Thông tư 43/2015/TT-BYT ngày 26/11/2015 Quy định về nhiệm vụ và hình thức tổ chức thực hiện nhiệm vụ công tác xã hội của bệnh viện; Quyết định số 712/QĐ-BYT ngày 21/2/2022 về Ban hành kế hoạch phát triển  công tác xã hội trong ngành y tế giai đoạn 2021-2030; Thông tư số 51/2024/TT-BYT ngày 31/12/2024 Quy định về thực hiện công tác xã hội trong cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

Lãnh đạo Cục Quản lý khám chữa bệnh triển khai Thông tư về thực hiện CTXH trong cơ sở khám chữa bệnh

Trong phát biểu tại Hội nghị Công tác xã hội ngành y tế năm 2025 nhân dịp kỷ niệm 09 năm ngày “Công tác xã hội Việt Nam 25/3” được tổ chức tại Thành phố Đà Nẵng vào ngày 20/3/2025, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn đã đề nghị một số nhiệm vụ trọng tâm trong phát triển CTXH  trong y tế giai đoạn 2021-2030 bao gồm:

Một là, củng cố và phát triển hệ thống CTXH trong ngành Y tế, 100% bệnh viện tỉnh, huyện và các cơ sở y tế có phòng tổ CTXH, mở rộng CTXH tại các cơ sở y tế dự phòng, dân số và các lĩnh vực khác;

Hai là, nâng cao chất lượng và chuyên nghiệp hóa đội ngũ nhân lực; tăng cường đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn cho nhân viên CTXH trong ngành Y tế; hoàn thiện chương trình, tài liệu đào tạo và tài liệu tham khảo nhằm nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò và nội dung hoạt động CTXH trong ngành Y tế;

Ba là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của lãnh đạo cơ sở y tế, cán bộ, công chức, viên chức và nhân viên y tế về vai trò quan trọng của CTXH trong y tế. Xây dựng chiến lược truyền thông hiệu quả để CTXH được hiểu đúng, triển khai đồng bộ và mang lại giá trị thiết thực cho người bệnh và xã hội;

Bốn là, tiến tới thành lập Hội Công tác xã hội ngành Y tế; tổ chức kiểm tra, giám sát, đánh giá việc thực hiện hoạt động công tác xã hội tại các cơ sở y tế nhằm kịp thời điều chỉnh, nâng cao hiệu quả triển khai;

Năm là, đẩy mạnh phối hợp giữa ngành Y tế với các cơ quan liên quan như công an, tư pháp, bảo trợ xã hội và hợp tác các tổ chức quốc tế nhằm nâng cao hiệu quả CTXH trong lĩnh vực y tế.

GS.TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế phát biểu tại hội nghị ngày 20/3/2025

Để thực hiện tốt các nhiệm vụ của CTXH trong cơ sở y tế, Bệnh viện 74 Trung ương bắt đầu triển khai hoạt động Công tác xã hội vào ngày 02/02/2016 theo hình thức Tổ Công tác xã hội trực thuộc khoa Khám bệnh và mạng lưới cộng tác viên công tác xã hội tại các khoa, phòng. Hàng năm, Tổ CTXH và mạng lưới cộng tác viên CTXH tại các khoa, phòng đều được kiện toàn nhằm đảm bảo các hoạt động được triển khai: Đón tiếp, hướng dẫn, giúp đỡ người bệnh; phối hợp với các tổ chức, cá nhân tặng quà, phát cơm, phát cháo cho người bênh có hoàn cảnh khó khăn; Tiếp nhận các nguồn tài trợ, viện trợ từ ngoài cộng đồng; Tham mưu cho ban lãnh đạo Bệnh viện tổ chức các hoạt động hỗ trợ vật chất và tinh thần cho người bệnh như: Tặng quà cho bệnh nhân ở lại điều trị trong dịp Tết Nguyên Đán; tặng quà cho người bệnh có hoàn cảnh khó khăn; tổ chức các hoạt động cho bệnh nhi nhân ngày 1/6 và ngày Tết Trung thu; tham gia cùng Đoàn thanh niên khám bệnh miễn phí tại cộng đồng…Tổ công tác xã hội và mạng lưới cộng tác viên công tác xã hội Bệnh viện đã và đang nỗ lực hết mình để thực hiện tốt vai trò, nhiệm vụ được giao góp phần chia sẻ, đồng hành cùng nhiều người bệnh khó khăn, giúp người bệnh yên tâm điều trị.

Nhân viên Tổ CTXH trợ giúp người bệnh

Công tác xã hội là nghề cao quý và mang nhiều ý nghĩa nhân văn. Vì vậy, Ngày 15/9/2016, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1791/QĐ-TTg về việc lấy ngày 25 tháng 3 hàng năm là “Ngày Công tác xã hội Việt Nam”. Ngày 25/3 hàng năm là dịp để xã hội ghi nhận, tôn vinh những đóng góp, cống hiến của người làm CTXH trên cả nước nói chung và trong ngành y tế nói riêng. Sự ra đời của Phòng CTXH, Tổ CTXH đã đáp ứng nhu cầu phát triển tất yếu hướng tới mục tiêu chăm sóc sức khỏe toàn diện cho nhân dân, từng bước xây dựng, cải thiện và duy trì các mối quan hệ tích cực giữa nhân viên y tế với người bệnh và người nhà người bệnh trong các cơ sở y tế./.