Tích cực triển khai dự án phòng chống COPD

(SKDS) - Bệnh phổi tắc nghẽn và mạn tính (COPD) và hen phế quản (HPQ) là hai bệnh hô hấp phổ biến nhất trên thế giới cũng như ở Việt Nam.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thế giới có khoảng 600 triệu người mắc COPD hoặc HPQ. Ở Việt Nam, ước tính tỷ lệ mắc COPD ở người từ 40 tuổi trở lên là 4,2%, tỷ lệ mắc HPQ là 3,9%. Trước thực trạng đáng báo động của hai bệnh lý này, Thủ tướng Chính phủ đã ký các Quyết định số 2331/QĐ-TTg (năm 2010), số 2406/QĐ - TTg (năm 2011) và số 1208/QĐ - TTg (năm 2012), trong đó COPD và HPQ là một trong 5 bệnh của Chương trình mục tiêu Quốc gia phòng chống bệnh không lây nhiễm. Mục tiêu của dự án nhằm đào tạo và phát triển nguồn nhân lực làm công tác quản lý và điều trị COPD và HPQ tại các tuyến y tế. Đến năm 2015 phấn đấu đào tạo được 70% số bác sĩ tham gia khám, chẩn đoán và điều trị COPD và HPQ ở các tỉnh tham gia dự án.

Xây dựng, triển khai và duy trì bền vững mô hình quản lý COPD và HPQ tại các tuyến y tế. Đến năm 2015 phấn đấu xây dựng Phòng quản lý COPD ở 70% số tỉnh tham gia dự án.

Phấn đấu 50% số bệnh nhân ở các tỉnh tham gia dự án, có chẩn đoán bệnh COPD và HPQ được kê đơn đúng theo Hướng dẫn điều trị của Bộ Y tế. Năm 2011, dự án được triển khai tại 4 địa phương là Hà Nội, Nam Định, Bắc Ninh, Hưng Yên; sang năm 2012, dự án được mở rộng thêm 6 tỉnh là Hải Dương, Bắc Giang, Nghệ An, Sơn La, Lào Cai và Tuyên Quang. Dự kiến năm 2013, dự án sẽ được triển khai rộng rãi trên 25 tỉnh, thành phố... Trong giai đoạn 2011 - 2012, dự án đã phối hợp với sở y tế, các đơn vị trực thuộc của các tỉnh, thành phố thực hiện truyền thông rộng rãi trên các phương tiện truyền thông đại chúng về mức độ nguy hiểm của COPD và HPQ, các yếu tố nguy cơ gây bệnh, các triệu chứng sớm của bệnh, tầm quan trọng của việc điều trị đúng và dùng đúng các dụng cụ phân phối thuốc.

Bên cạnh đó, đào tạo cán bộ nòng cốt - giảng viên dự án của các địa phương trên toàn quốc và cán bộ y tế tại các tỉnh có dự án triển khai về kiến thức cơ bản, nâng cao về COPD và HPQ. Thành lập mạng lưới các Phòng quản lý COPD từ Trung ương tới các tỉnh, đây là nòng cốt để quản lý bệnh nhân mắc căn bệnh này. Xây dựng hướng dẫn chẩn đoán và điều trị COPD và HPQ như sổ tay dự án, poster, tờ rơi... Thiết lập trang web và phần mềm để cung cấp thông tin, hỗ trợ thầy thuốc và người bệnh trong chẩn đoán, điều trị và quản lý bệnh nhân.

Định kỳ tổ chức khám sàng lọc và phát hiện nhiều bệnh nhân mắc COPD và HPQ vẫn đang nằm tại cộng đồng mà chưa được điều trị... Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, trong quá trình triển khai dự án gặp một số khó khăn như chưa có hướng dẫn chế độ chi tiêu có tính đặc thù của dự án. Nhiều địa phương thiếu cán bộ có chuyên môn sâu về COPD và HPQ. Thiếu trang thiết bị, thiếu thuốc điều trị ở một số nơi.

Để tiếp tục triển khai dự án theo hướng mở rộng trong những năm tiếp theo, dự án cần tiếp tục nhận được sự quan tâm chỉ đạo, ủng hộ, giúp đỡ của các cơ quan có thẩm quyền để làm cho hoạt động được triển khai hiệu quả, góp phần nâng cao sức khỏe người dân.

(Chương trình mục tiêu Quốc gia phòng chống bệnh không lây nhiễm năm 2012)